Urhahn heeft in opdracht van de Provinciale Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Noord-Holland (PARK) een leidraad opgesteld voor de beoordeling van bouwinitiatieven in de Noord-Hollandse dorpsranden. Deze studie borgt de maatschappelijke meerwaarde en de bijdrage aan de landschappelijke kwaliteit bij dorpsuitbreidingen en -ontwikkelingen, en biedt inspiratie om klimaatneutraal en circulair te bouwen.

Noord-Holland is een veelzijdige provincie met een scala aan verschillende landschappen, aan (dorps)kernen en dus ook randen tussen beide. Soms zijn het randen met een hoge ruimtelijke kwaliteit, soms is hier een groot gebrek aan. De druk op de woningmarkt in delen van de provincie is hoog en verspreid over de provincie zijn regelmatige lokale initiatieven voor stedelijke ontwikkelingen. Soms zijn deze ingegeven door een gemeente, soms door particuliere initiatiefnemers. Soms spelen ze in op maatschappelijke behoeften in de betreffende kern, soms zijn ze vooral gedreven vanuit financieel gewin. In deze studie staan de Noord-Hollandse regio’s centraal waar geen hoge druk op de woningmarkt aanwezig is. Hier zijn soms echter vanuit een lokale woningbehoefte wel degelijk argumenten om bouwinitiatieven te honoreren.

Deze studie gaat nog een stap verder door niet alleen te kijken naar de lokale woningbehoefte, maar iets breder, naar de maatschappelijke meerwaarde van een mogelijke ontwikkeling. De voorwaarde is dat ‘rode’ ontwikkelingen bijdragen aan de landschappelijke kwaliteit én een helder aantoonbare en onderbouwde maatschappelijke meerwaarde hebben. Deze studie bevat vier elementen: 1) een verkenning naar de typen en de waardering van de Noord-Hollandse dorpsranden, 2) een set van (gouden) regels hoe de landschappelijke kwaliteit van deze randen verbeterd kan worden, 3) een onderzoek naar de betekenis van de dorpsranden voor actuele maatschappelijke vraagstukken en 3) een inspirerend overzicht met voorbeelden hoe een ontwikkeling klimaatneutraal en circulair ontwikkeld kan worden. Deze vier elementen zijn tevens te zien als een handleiding / stappenplan om weloverwogen tot een objectieve afweging van dorpsrand-initiatieven te komen.