Hoe maak je openbare ruimte die uitnodigt om naar buiten te gaan, om te spelen, te sporten en elkaar te ontmoeten? Ons nieuwe boek Buitenkansen biedt tools en inspiratie voor een buitenruimte die verleidt tot gezond gedrag.

 

De Corona-pandemie heeft ons wederom laten zien hoe belangrijk een uitnodigende, prettige leefomgeving is. De buitenruimte is herontdekt door de stedeling; velen sporten, spelen en ontmoeten elkaar weer gewoon op straat. De stad groeit echter en het woningtekort vraagt om stedelijke verdichting en transformatie. Daarbij kan deze cruciale ruimte voor wandelen, fietsen, sport en spel onder druk komen te staan. Maar het creëert ook kansen om de buitenruimte aantrekkelijker in te richten voor kinderen, ouderen, voetgangers, fietsers en rolstoelers. Het door Urhahn stedenbouw & strategie, in opdracht van en samen met de gemeente Apeldoorn en provincie Gelderland, ontwikkelde boek ‘Buitenkansen’, laat zien hoe je de buitenruimte in de stad uitnodigend maakt. Dat doen we aan de hand van concrete voorbeelden uit Apeldoorn en andere Gelderse steden. Deze zijn  toepasbaar in alle Nederlandse gemeenten. We laten zien hoe we alledaags Nederland nét iets uitnodigender maken. We laten niet alleen de iconische, fotogenieke projecten zien, maar zoomen ook in op gewone woonwijken, normale bedrijventerreinen en rafelige stadsranden. Onze dagelijkse leefomgeving. We laten zien dat er zoveel meer mogelijk is dan het plaatsen van wat bomen, wipkippen en bankjes. 

 

Praktische voorbeelden hoe de buitenruimte beter te benutten

In Buitenkansen zijn zes ambities uitgewerkt in letterlijke buitenkansen:

• Natuur de stad in – een natuurinclusieve stad tot in alle haarvaten
• Trage netwerken – een buitenruimte waar wandelen en fietsen de inrichting bepalen
• De straat als speeltuin – een buitenruimte die is ingericht om overal te kunnen spelen
• Het dorpse in de wijk – wijken waar men levenslang samen kan wonen
• De stad als sportschool – alle ruimte voor de sporter in de buitenruimte
• Buitenkunst – de cultuur en het erfgoed worden beleef- en bespeelbaar

 

Slim combineren in een actieve stad

Buitenkansen laat zien wat de meerwaarde is van slim combineren van gebruik van de openbare ruimte. De ruimte wordt steeds schaarser en dubbelgebruik is onvermijdelijk. “Je kunt bijvoorbeeld klimaatadaptieve ingrepen inzetten voor bewegen en spelen, zoals bij de Marktstroom,” aldus Wendy van Kessel, stedenbouwkundige bij Urhahn. In project Marktstroom in Apeldoorn is de loop van een historische waterloop weer tastbaar gemaakt. Het terugbrengen van het beekje draagt bij aan de klimaatadaptatie én zorgt voor een fijne speelplek midden in de stad.

 

Geef de buitenruimte terug aan de bewoner

Buitenkansen gaat over de buitenruimte vormgeven voor én door bewoners. Stel niet de auto maar de stadsbewoner en stedelijk gebruik centraal. Geef de ruimte vorm, en programmeer deze vanuit de verblijfskwaliteit, leefbaarheid en sociale cohesie. De buitenruimte is één van de schaarse plekken waar verschillende groepen elkaar nog ontmoeten.

 

Doorlopend onderzoek naar de Beweegvriendelijke stad

Buitenkansen is een verbreding van het langlopend onderzoek en eerdere boek van Urhahn: De Beweegvriendelijke Stad. Daarin staat een stad waar fysiek bewegen een vanzelfsprekend onderdeel is van het dagelijks leven centraal. Met beide publicaties laat Urhahn zien hoe een buitenruimte met fijne speelplekken, die fungeert als één grote sportschool, waar je veilig kunt opgroeien en oud kunt worden, uitnodigt tot gebruik en ontmoeting. Via slimme ingrepen – van het plaatsen van waterkraantjes en kluisjes bij hardlooproutes tot het openbaar maken van schoolpleinen – wordt er gewerkt aan een beweegvriendelijke stad voor alle inwoners, bezoekers en werknemers.

 

Structureel nadenken over actief gedrag in de stad

Beweegvriendelijkheid vraagt om een integrale visie op een stad, buurt of plek waarbij bewegen centraal staat. Een goede mix van wonen, werken, winkels en scholen zorgt voor beloopbare en fietsbare afstanden. Om bij een bedrijventerrein of shopping mall aan de rand van de stad te komen, pak je de auto of het OV. Sportvelden niet wegdrukken naar de rand, bevordert bewegen. Ad de Bont, directeur van Urhahn: “We zagen het de afgelopen tijd: sporten kan op straat, in het park en in en op het water. Geef de sporter de ruimte en zie ‘de stad als sportschool’. Beweegvriendelijkheid betekent structureel nadenken over het actieve gedrag in de stad en vraagt om stedenbouwkundige keuzes: soms op de schaal van de gehele stad, maar soms ook op het niveau van de inrichting van een straat.”

 

 

Ook Buitenkansen benutten?

Het boek Buitenkansen is te koop en online te bestellen bij Apeldoornse boekhandel Nawijn & Polak en bij vakboekhandel Architectura&Natura in Amsterdam.

 

Blader hier door het boek Buitenkansen: