Excursie stedenbouw in Parijs

 

Les 1: Geef maatschappelijke voorzieningen een centrale plek

De wijk Boulogne-Billancourt, ontwikkeld op het voormalig fabrieksterrein van Renault, kenmerkt zich door halfopen bouwblokken met groene binnentuinen. Er is veel ruimte voor voorzieningen. Het ene blok huist een kerk, een ander een sporthal en weer een ander een school waar biodiversiteit deel uitmaakt van het curriculum en terugkomt in het ontwerp van het gebouw. In Clichy zagen we hoe een basisschool geïntegreerd was in het bouwblok. Een waardevol inzicht voor de Nederlandse ontwikkelingen: stop voorzieningen niet weg in een blok aan de rand van de wijk, maar stel de voorzieningen centraal en organiseer het wonen daaromheen.

 

Les 2: Maak gedeelde buitenruimte écht openbaar: zonder hek dus!

Een stad waar spontane ontmoeting niet meer plaatsvindt, is nauwelijks een stad. De stad gaat over samenleven en een gedeelde buitenruimte is cruciaal in het bevorderen van toevallige ontmoetingen. Het halfopen bouwblok mag dan een opmars maken in het Parijse straatbeeld, maar de binnenhoven zijn vaak uitsluitend toegankelijk voor bewoners. Dat zagen we in zowel Clichy en Boulogne-Billancourt als in Chapelle-International. Ontmoeting tussen bewoners van het blok is mogelijk in de binnentuin, maar de ruimte komt de bredere wijk niet ten goede. Hoewel de binnentuinen in Boulogne-Billancourt oorspronkelijk als openbaar zijn ontworpen, zijn deze op den duur toch afgesloten. Ontmoeting zou ook kunnen worden gestimuleerd door een directe entree te maken van woningen naar de tuin. Geen goed voorbeeld voor de Nederlandse stedenbouw dus.

 

Les 3: Zorg voor effectieve wateropvang, zowel in de grond als in openbare sanitaire voorzieningen

In Boulogne-Billancourt zagen we langs de weg ruime en groene wadi’s. Dat beperkt wateroverlast en gaf ook nog eens een merkbaar lagere temperatuur in de warme zon. Het centrale park is overstroombaar bij een hoge stand van de Seine. Wanneer het heeft geregend staan kleine eilanden in het park onderwater en ze komen tevoorschijn in drogere periodes. Dit geeft mooie seizoensgebonden verschillen.

En laten we niet vergeten: een groep van 15 collega’s betekent zo nu en dan een toiletbezoek. Gelukkig vonden we in Parijs regelmatig een openbaar toilet (dus geen piskrul). Dat is inclusief denken!

 

Les 4: Kies voor intensief ruimtegebruik

Door intensiever te bouwen blijft meer plek over voor hoogwaardige buitenruimte. De wijk Clichy-Batignolles is een goed voorbeeld hiervan. Een deel van de wijk is over het spoor heen gebouwd en een groot centraal park biedt ruimte aan sport, spel en ontmoeting voor alle leeftijden. In Massena zagen we hoe ondergronds parkeren is toegepast bij een gebouw met een school en theater erin.

 

Les 5: Kies voor tijdloze en kwalitatief goede materialen en waak voor het meegaan in modegrillen

“Cool gebouw, het geeft gewoon toe: dit is lelijk en daar is niks aan te doen” grapten we in Boulogne-Billancourt. Het zilver, zwart en goud en strakke perkjes met grassen zagen we veel terugkomen in de Parijse nieuwbouwwijken. Modegrillen, wat ons betreft. De materialisatie van de gevels was vaak niet iets om ons door te laten inspireren: warm en van relatief lage kwaliteit.

 

Het programmaboekje van de stedenbouw excursie naar Parijs met daarin alle projecten en omschrijvingen kun je hier downloaden.